D66 standpunt lelieteelt
Laten we maar met de deur in huis vallen. D66 is ten ene male tegen lelieteelt in waterwingebieden. Over het waarom is wat ons betreft geen discussie nodig. Er zijn de afgelopen jaren vele wetenschappelijke onderzoeken gedaan die hebben bewezen dat de toegepaste gewasbeschermingsmiddelen schadelijk zijn voor de gezondheid. Zo is gebleken dat deze middelen onder andere de ziekte van Parkinson kan veroorzaken. Dus NEE! Better safe than sorry.
Je zou denken dat alle raadsleden de gezondheid van onze inwoners boven aan hun prioriteitenlijstje hebben staan en dus tegen de lelieteelt in waterwingebieden zouden stemmen. Niets is minder waar. Het CDA, de CU en de VVD, samen 9 van de 17 stemmen, dus een krappe meerderheid in de raad, zou instemmen met het voorstel van het college om lelieteelt in waterwingebieden toe te staan.
Waarom wil het college deze milieu vervuilende bollenteelt toestaan in onze waterwingebieden? Dat heeft alles te maken met een uitspraak van de Raad van State van 5 jaar geleden. In die uitspraak werd het ons verboden de lelieteelt te verbieden, omdat de gemeenteraad de noodzaak van een verbod onvoldoende heeft onderbouwd en er geen aanwijzingen waren dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de bollenteelt en akkerbouwmatige sierteelt een nadelig effect heeft op de kwaliteit van het grondwater. De Raad van State vond dat de gemeenteraad onder andere ook nieuwe inzichten moest betrekken. Let wel, dat was 2016.
Sinds dien zijn er vele onderzoeken gedaan en gepubliceerd waaruit is gebleken dat de gewasbeschermingsmiddelen de gebruikt worden bij de lelieteelt. Bijvoorbeeld het “Vervolgadvies gewasbescherming en omwonenden” dat op 29 juni 2020 door de Gezondheidsraad (GR) aan de minister voor Medische Zorg en Sport, de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat werd overhandigd. Hierin acht de Gezondheidsraad voldoende aangetoond dat gewasbeschermingsmiddelen verband houden met de ziekte van Parkinson en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen bij prenatale blootstelling. Uit de internationale epidemiologische literatuur komen aanwijzingen dat gewasbescherming met chemische middelen gepaard kan gaan met gezondheidsschade bij mensen. Het rapport beschrijft dat er ook voor andere neurodegeneratieve aandoeningen zoals ALS en de ziekte van Alzheimer. Bepaalde toxische stoffen zijn al schadelijk in een concentratie ver onder de grenswaarde.
Je zou dus zeggen “appeltje-eitje”. Als we nu, met deze nieuwe inzichten, de mening van de Raad van State zouden vragen of het nu wel voldoende is onderbouwd, zou het antwoord zonder meer zijn dat een verbod in een waterwingebied op zijn plaats zou zijn. Kijk bijvoorbeeld ook naar de gewijzigde inzichten bij de Raad van State nadat zij op de vingers zijn getikt door het Europese Hof van Justitie. Wie het niet eens is met het verlenen van een vergunning, moet zijn mening kunnen geven en ook makkelijk naar een rechter kunnen stappen. Dit is het gevolg van het “Varkens in Nood” arrest van het Europese Hof.
Tot onze verbazing kwam het college met een raadsvoorstel om een pilot te doen om zo te kunnen aantonen dat het wel of niet schadelijk zou zijn voor het drinkwater. Tijdens de commissievergadering van 20 mei waren vele insprekers die beargumenteerd tegen het voorstel van het college waren. Ikzelf heb het Russisch Roulette genoemd, het kan lang goed gaan, maar als het verkeerd gaat, is er geen weg meer terug! Het uiteindelijke besluit zou worden genomen in de raadsvergadering van 3 juni. Ik was al bezig met het voorbereiden van een motie of amendement om eerst bij de Raad van State herziening te vragen van hun uitspraak van 5 jaar geleden. Ik werd benaderd door het CDA waarin zij aankondigden een motie in te dienen waarin het college werd gevraagd pas bollenteelt toe te staan als er eerst een aantal stappen zouden zijn genomen. Maar die logische eerste stap, namelijk onderzoek of de Raad van State nog steeds van mening is dat lelieteelt in waterwingebieden toegestaan moet worden, stond er niet in.
Toen werd het neuzen tellen. Het was duidelijk dat het CDA met 4 stemmen, de ChristenUnie met 3 stemmen en de VVD met 2 stemmen, vóór het raadsvoorstel zouden stemmen. Oftewel 9 voor en 8 tegen, dus zou de lelieteelt er komen als pilot! Ook was duidelijk dat de motie van het CDA door dezelfde partijen zou worden gesteund. Om er zeker van te zijn dat het college eerst zou onderzoeken of de uitspraak van de Raad van State herzien kan worden heb ik de motie van het CDA kunnen aanpassen door als stap 1 op te nemen dat de mogelijkheden bij de Raad van State moet worden onderzocht. Zoals verwacht werd de motie aangenomen als ook het raadsvoorstel. D66 heeft uiteraard tegen het raadsvoorstel om een pilot te starten gestemd.
We hebben niet kunnen voorkomen dat het raadsvoorstel werd aangenomen, maar wel een flinke drempel opgeworpen.
Henri Mors
Fractievoorzitter D66 Ommen
06-51903267