Inbreng eerste termijn D66 Programmabegroting 2016 door Bernard de Vries Robles

Meneer de Voorzitter,
Bij de beschouwingen van de kadernota dit jaar was de outlook van Ommen nog anders dan we bij de nu voorliggende begroting hebben kunnen vaststellen. Ik moet natuurlijk zeggen voorliggende begroting inclusief september circulaire en inclusief tweede voortgangsrapportage. Maar goed het zij u vergeven. Zal het dan werkelijk zo zijn dat Ommen na meerdere jaren van tegenvallende resultaten de weg omhoog weer heeft ingeslagen? Een aantal positieve ontwikkelingen staven dat beeld:
Het centrum van Ommen heeft afgelopen zomer zijn levendigste seizoen sinds tijden beleeft, de bevolkingsgroeicijfers behoren tot de gunstigste in de provincie, de woningbouw in de vlierlanden is daadwerkelijk gestart en voor het eerst in jaren hoeven we geen grote voorzieningen te treffen in de grondexploitatie. Daar staat dan wel tegenover dat de structurele begrotingspositie van de gemeente nog steeds fragiel is. Bij de kadernota heeft mijn fractie niet voor niets gepleit voor aandacht voor een begrotingsoverschot dat het mogelijk maakt om de reservepositie te verstevigen. Dat zou ook garanderen dat we niet opnieuw in de positie komen dat we moeilijke maatregelen – die we de afgelopen paar jaar hebben moeten treffen – noodgedwongen moeten herhalen.
Wat dat betreft laat de huidige begroting gelukkig voorzichtig herstel van het begrotingssaldo zien, maar gezien een aantal grote uitgaven zijn we er nog niet.
Kindplein
Als we het hebben over die grote uitgaven hebben denken we in de eerste plaats aan het kindplein west. Wat ons betreft moet er van uitstel geen afstel komen. We vinden wel dat het plan sterker omarmt kan worden door de schoolbesturen. Het initiatief wat betreft de uitwerking ligt voor ons nu vooral bij hen. We verwachten dan ook dat zij het convenant waar we in dit verband met elkaar over gesproken hebben en waar eigenlijk de voltallige raad een voorstander van was dat zij dat spoedig zullen tekenen. Het feit dat de gemeenschap een grote financiële last voor het kindplein aangaat schept bij de scholen een maatschappelijke verplichting om het plan nu voortvarend uit te werken. En zoals wij blijven benadrukken met aandacht voor de omwonenden van de nieuw te bouwen voorziening.
Sporthal
Een ander voorbeeld is hier ook al voorbij gekomen en dat is de bouw van aanvullende sportvoorzieningen. Wij zijn wel overtuigd van dat de cijfers aangeven dat er wel degelijk behoefte is aan een drietal zalen. Ook met het oog op de toekomst dat mogelijk het aantal verplichte gym-uren uitgebreid gaat worden van twee naar drie. Daar wordt landelijk veel over gesproken.
Sociaal Domein
Daarnaast denken we wat grote uitgaven betreft ook aan de transformatieopgave in het sociaal domein. Wij zijn er nog allerminst gerust op dat we met de huidige ingeslagen weg de doelen die ons voor ogen staan zullen bereiken. Alle lof voor de inzet van het samen doen team en de betrokkenheid vanuit de medewerkers van de BOH, maar de eerste resultaten van de evaluatie zijn wat ons betreft erg middelmatig. Uit onderzoek is immers gebleken dat juist bij gemeenten met een inwoneraantal beneden de 20.000 men bovengemiddeld tevreden is. En dat beeld zien we voor Ommen nog niet terug. Alle reden dus voor verder onderzoek en terecht dat we extra middelen hebben vrijgemaakt om de beweging in het sociaal domein te versterken. Er is al door andere fracties ook op aangedrongen: wij zouden graag zien dat u de raad daarbij goed mee neemt. Ook zouden wij graag zien dat we meer gebruik maken van directe input van de mensen waarvoor we het doen. Wij pleiten met nadruk voor de mogelijkheid van een klantenpanel of het regelmatig bevragen van de gebruikers van de voorziening naast de bestaande participatieraad.
Samenwerking in Vechtdal verband
Als Ommen maken wij onderdeel uit van het Vechtdal en juist in Vechtdal verband kunnen we stevig pleiten voor onze gezamenlijke belangen. Daarbij denken wij ook aan de provincie. Die heeft Ommen in onze ogen flink in de steek gelaten de laatste tijd. Wat te denken van de ontwikkeling van het windmolenpark? Of van de beweging om het areaal aan bedrijventerreinen te verminderen. Ommen mag inkrimpen (op een plek die we nota bene al ingericht hebben met gemeenschapsgeld) en een ontwikkeling in Almelo wordt met veel geld gesteund. Of wat te denken van de N340. Bij Zwolle worden de knelpunten conform de originele planning gewoon gerealiseerd, de bezuiniging gaat ten koste van het knooppunt Varssen. Een ontwikkeling die voor de gemeente Ommen (en het Vechtdal) zo cruciaal van belang is in de verkeersafwikkeling wordt wat ons betreft second best opgelost.
Handhaving
Teleurgesteld zijn wij soms ook in het gedrag van onze mede-inwoners. Parkeergedrag in het centrum en rondom scholen, snelheidsovertredingingen in de 30 kilometerzones, doorgaand vrachtverkeer over de dijk, fietsgedrag van opgroeiende jeugd die naar school gaat en aanhoudende klachten over hondenpoep laten zien dat het veelgeprezen naoberschap wel wat bijstelling behoeft. En aan handhaving ontbreekt het ten ene male. Dat kan ook niet bij de capaciteit die wij op dit moment ter beschikking hebben. Wat ons betreft wordt dat een agendapunt voor het komend jaar. En dan moeten we als gemeente – soms ook als wethouder kan ik toevoegen – wel het goede voorbeeld geven. Ook deze zomer was het voor toeristen met caravans weer een zoekplaatje naar de voorkeursroute voor het doorgaand verkeer. Dat moet beter!!
Vergroening.
Blij zijn we dat we alsnog middelen hebben kunnen vinden voor de investering in de ledverlichting. De kosten gaan hier voor de baat uit. We vinden echter dat we op andere gebieden nog niet zo veel resultaat boeken. Dalfsen heeft al een aantal nul-energiewoningen, in Ommen horen we van die ontwikkeling vrijwel niets. En ondanks dat we een hoge ambitie hebben voor de nieuwe wijk Vlierlanden vragen we ons af of we daar wel zo toekomstbestendig bouwen. Hebben de woningen daar standaard de mogelijkheid van gelijkvloers wonen? En ondanks dat de wijk geen gasvoorziening krijgt betekent dat dan dat er wel veel capaciteit aan zonnepanelen geïnstalleerd wordt? We weten het niet en we besteden er ook weinig aandacht aan.
Gezondheidsbeleid/preventie.
In de ontwikkeling van het sociaal domein wordt ook ingezet op Vitaal Vechtdal. Wat onze fractie betreft ligt daar een speerpunt van de inspanningen voor de toekomst. Preventie kan de vitaliteit van onze inwoners structureel verbeteren. Hoewel vaak gedacht zal het de kosten van de gezondheidszorg niet sterk doen dalen, maar het heeft wel veel invloed op de levensduur die mensen in een goede gezondheid doorbrengen. En de winst die daar te behalen is is groter voor mensen met een lagere sociaaleconomische status dan voor mensen met een hogere economische status. En daar kan de gemeente met haar armoedebeleid en aandacht voor de sociaal zwakkere inwoner het verschil uit maken. Krachtig samen werken met de scholen (preventie begint immers al op jonge leeftijd) en met de huisartsen is dan de aangewezen weg.
Nadenken over structureren raadstukken
Vanavond behandelen we weer een veelheid aan stukken tegelijkertijd. Die veelheid maakt het moeilijk om aan alle tekst voldoende aandacht te besteden. Wij zijn van mening dat de kwaliteit van de stukken nog steeds vooruit gaat en ook hebben we inmiddels gesproken over de doorontwikkeling van onze planning en control cyclus. Wij juichen die aanpak toe en willen het komend begrotingsjaar daar graag verder in de Raad aan werken. Ook de vertaling naar grotere leesbaarheid voor leken heeft daarbij onze aandacht.
Ik zou willen eindigen met de hoop uit te spreken dat we in het komend begrotingsjaar een aantal richtinggevende beleidstukken met elkaar tot een goed einde brengen. Ik denk dan aan de verkeersvisie en de toekomstvisie 2030 – het Ommer Motief – die we in 2017 zullen behandelen. Een goede samenwerking met de voltallige raad en de inwoners van Ommen staat ons daarbij voor ogen.
Ik dank u voor uw aandacht.